1897-ci ilin fevralında ilk şəhər kitabxanası yaradılmışdır. Təməli M.M.Nəvvab tərəfindən qoyulan ilk kitabxana-qiraətxananın çoxlu sayda ziyalı üzvləri olmuşdur. M.M.Nəvvab özünün daş mətbəəsində Şuşa şairlərinin şerlərini çap etdirmişdir.Kitabxananın yaradılmasında şairə Nətəvanın oğlu Mehdiqulu xanın, həkim Kərim Bəy Mehmandarovun böyük xidmətləri vardır.Sovet Hakimiyyəti dövründə M.M.Nəvvabın yaratdığı kitabxananı oğlu Miriş Ağa işlətmişdir. Daha sonralar Şuşa şəhərində 2 kitabxana fəaliyyət göstərmişdir. Bunlar şəhər və uşaq kitabxanası olmuşdur.

       Mədəniyyət Nazirinin əmri ilə 1977-ci ilin  may ayında kitabxananın fəaliyyəti genişləndirilərək Şuşa rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi kimi fəaliyyətini davam etdirmişdir.

     Məlum Qarabağ hadisələri ilə bağlı 1992-ci il may ayının 8-də erməni  birləşmələri  tərəfindən Şuşa işğal edilmişdir.Tarixi  abidələrimiz, o  cümlədən   200 min  nüsxədən artıq  kitab fondu olan Mərkəzi Kitabxana da məhv edilmişdir. Bütün  çətinliklərə baxmayaraq,   işğaldan  sonrakı dövrdə 1993-cü ilin  fevral  ayından  Mədəniyyət Nazirinin əmri  əsasında  Şuşa rayon Mərkəzi Kitabxanası  fəaliyyətini  Bakı şəhəri,  Nərimanov  rayonu, Təbriz  küç., 2A  ünvanında  davam  etdirir. MKS-in Bakı şəhərində, Pirşağı  qəsəbəsində,Yeni Ramana-450 qəsəbəsində, Şəki şəhərində əhalinin kompakt  yaşadığı yerlərdə kitabxana filiallarının fəaliyyəti bərpa olundu.Hazırda  Şuşa  rayon  MKS-nin  37033 min  kitab  fondu  oxucuların  istifadəsinə  verilmişdir.

     Hazırda yeni struktur  dəyişiklikləri  əsasında  MKS-nin şəbəkəsində   oxuculara xidmət şöbəsi, metodika və biblioqrafiya şöbəsi, komplektləşdirmə və kitabişləmə şöbəsi, informasiya-resurs şöbəsi, uşaq şöbəsi ,kitabxana-biblioqrafiya  proseslərinin  avtomatlaşdırılması şöbəsi  fəaliyyət göstərir.